Wat je nog niet wist over de Wlz

Als Easy-consultant Laurens Jongen vertelt over zijn laatste opdracht, moet hij vaak uitleggen wat de Wet langdurige zorg (Wlz) inhoudt. Vreemd, omdat het een financieringsvorm is waar veel zorggeld in omgaat. Waarom is er dan zo weinig aandacht voor? 

Langdurige zorg 

De Wlz is er voor mensen met langdurige klachten. Je kan bijvoorbeeld een Wlz-indicatie krijgen bij een lichamelijke handicap, zoals MS of COPD, een verstandelijke handicap, zoals zwakbegaafdheid of Downsyndroom, een psychogeriatrische aandoening, zoals somatische ouderdomsklachten of dementie, een psychische stoornis, zoals schizofrenie of zware angststoornis, of een zintuiglijke handicap, zoals blind- of doofheid.  Langdurig betekent in de meeste gevallen levenslang. 

‘Wat mensen niet weten is dat je zelf veel invloed hebt op hoe jouw budget besteed wordt,’ vertelt Laurens. Dat is een groot verschil ten opzichte van Medisch Specialistische Zorg. ‘Bij een W-indicatie hoort een bepaald budget en jij of jouw vertegenwoordiger kan kiezen welke zorg je hiervoor inkoopt.’ 

Zo kan een cliënt bijvoorbeeld 30% van het budget uit handen geven aan een zorginstelling om dagbesteding in te kopen en 70% zelf gebruiken, om familieleden of ZZP’ers in te zetten als zorgverlener. Maar er is veel meer mogelijk. 

Huisbezoeken 

Laurens had met de Wlz te maken toen hij van augustus 2022 tot december 2023 teamcoördinator was van het klantenadvies-team bij het zorgkantoor van Zorg en Zekerheid. Dit zorgkantoor is gekoppeld aan de regio’s Zuid-Holland Noord en Amstelland en Meerlanden. Daarnaast zag hij als casemanager cliënten thuis of digitaal en besprak hij met hen of ze tevreden waren over de ontvangen zorg, of die doelmatig was en of alles administratief goed geregeld was.  

Die gesprekken dienen ook om te controleren of er geen fraude gepleegd wordt en de regels worden nageleefd. ‘Soms zijn mensen zenuwachtig als je aankomt,’ zegt Laurens. ‘Achteraf zijn ze dan toch blij met het gesprek, omdat het voor het zorgkantoor gaat om het regelen van de beste zorg voor de cliënt. Hierin kon ik hulp bieden of adviseren.’ 

Zelfgemaakte koekjes 

Natuurlijk kwam hij soms schrijnende gevallen tegen, maar ook mooie dingen. En dan heeft hij het niet alleen over zelfgemaakte koekjes door een cliënt of die keer dat een mevrouw hem een doos kurkumathee meegaf, omdat hij last had van zijn keel. 

Het is een vooroordeel dat het vooral zwaar is om een kind met beperkingen te hebben. Hij zag in de gezinnen die hij bezocht vaak veel liefde. Ook zij gaan weleens met z’n allen uit eten of naar de kermis. ‘Terwijl ik dat soms al lastig vind met een gezonde peuter,’ zegt Laurens. ‘Dat relativeert wel.’  

Meer aandacht voor Wlz 

Binnen de Wlz zijn veel verschillende vormen van zorg mogelijk. Naast medische zorg en het inzetten van familieleden als zorgverlener, kan het budget ook besteed worden aan dagbesteding en vervoer daarnaartoe. Of huishoudelijke hulp voor een mantelzorger die daar niet meer aan toekomt, of voor een cliënt die zelfstandig woont maar niet zelf zijn huis kan schoonhouden. 

Het verbaast Laurens dat zo weinig mensen erover weten. Vandaag de dag heeft een op de zeven werkenden in Nederland een baan in de zorg. Een groot deel daarvan werkt met mensen die langdurige zorg nodig hebben.  

In 2040 moet een op de vijf mensen in de zorg werken, vanwege de vergrijzing. Ook de kosten voor thuiszorg ten gevolge van aandoeningen als Alzheimer en Parkinson horen bij de Wlz. De groeiende vraag is een van de grote uitdagingen van de zorg. 

Op de vraag wie er meer zou moeten weten over de Wlz zegt hij: ‘Iedereen. Dan zou er meer compassie zijn voor mensen die langdurige zorg nodig hebben, maar ook voor de mensen die daaromheen staan. Zij moeten zoveel regelen. Een beetje meer begrip zou goed zijn.’ 

Wil jij ook meer weten over de Wlz? Op de website van het CIZ vind je meer informatie, of neem contact op met Laurens Jongen via l.jongen@easy-consultancy.com of 06-43457366.